Để đạt điểm cao trong bài thi IELTS Writing, các thí sinh không chỉ cần đến khả năng ngôn ngữ mà tư duy trong cách viết cũng rất quan trọng. Six Thinking Hats (6 chiếc mũ tư duy) đưa ra một phương pháp tư duy mới mẻ giúp tiết kiệm thời gian và đem lại hiệu quả trong bài thi Writing. Với bài viết này, HA CENTRE giới thiệu các bạn về tư duy Six Hats và ứng dụng lối tư duy này vào IELTS Writing.
I/ Tư duy Six Hats là gì?
Tư duy Six Hats là kĩ thuật được thiết kế nhằm giúp các thí sinh có cái nhìn đa chiều về 1 đối tượng/sự kiện/sự vật/cá thể. Đây là một khuôn mẫu cho sự suy nghĩ và nó có thể kết hợp thành lối suy nghĩ định hướng (lateral thinking).
Tư duy Six Hats là gì?
Six thinking Hats được dùng để
- Kích thích suy nghĩ song song
- Kích thích suy nghĩ toàn diện
- Tách riêng cá tính (như là bản ngã, các thành kiến …) và chất lượng
Cách thức tiến hành
Dùng 6 cái nón đại diện cho 6 dạng thức của suy nghĩ. Nó đề cập đến chiều hướng suy nghĩ hơn là tên gọi. Mỗi nón có một màu (mà màu này chỉ đại diện cho duy nhất 1 dạng thức duy nhất của suy nghĩ).
Các đặc tính của 6 chiếc mũ tư duy
Các đặc tính của nón màu tư duy
- Nón trắng: trung tính – tập trung trên thông tin rút ra được, các dẫn liệu cứ liệu và những thứ cần thiết , làm sao để nhận được chúng
- Nón Đỏ: Nóng, tình cảm, cảm giác, cảm nhận, trực quan, những ý kiến không có chứng minh hay giải thích, lý lẽ
- Nón Đen: Phê phán, Bình luận, Tại sao sự kiện là sai, tất cả những cảm ý tiêu cực hay bi quan
- Nón Vàng: Tích cực, lạc quan, những cái nhìn sáng lạng, tìm đến những lợi ích, cái gì tốt đẹp
- Nón Lục: Sáng tạo, khả năng xảy ra và các giả thuyết, những ý mới
- Nón Xanh Dương: Ðiều khiển, chi phối quá trình, các bước, tổ chức lãnh đạo, suy nghĩ về các suy nghĩ hay kết luận
II/ Ứng dụng tư duy Six Hats vào IELTS Writing
Chúng ta cùng đi tìm hiểu ứng dụng 6 chiếc mũ tư duy trong ví dụ dưới đây!
“It is now possible for scientists and tourists to travel to remote natural environments, such as the South pole. Do the advantages of this development outweigh the disadvantages?”
(Tạm dịch: Ngày nay, các nhà khoa học và khách du lịch có thể đến các môi trường tự nhiên xa xôi, ví dụ như Bắc Cực. Những lợi ích của sự phát triển này có lợi hơn những bất lợi không?)
Give reasons for your answer and include any relevant examples from your own knowledge or experience.
Write at least 250 words.
Ứng dụng tư duy Six Hats vào IELTS Writing
1. Mũ xanh dương
Lối tư duy “mũ xanh dương” thường là bước đầu tiên khi tiếp cận bài IELTS Writing.
Task 2 và có thể được sử dụng trong tất cả các dạng bài. Thí sinh sẽ lên kế hoạch cho quá trình suy nghĩ và brainstorm ý tưởng cho bài viết. Tư duy theo hướng “mũ xanh dương” không giúp trực tiếp trả lời câu hỏi của đề bài, nhưng sẽ giúp thí sinh có sự kiểm soát và kế hoạch cụ thể với quá trình suy nghĩ để từ đó tối ưu hóa việc tìm và hệ thống ý tưởng. “Đội mũ xanh” giống như việc tạo nền tảng cho việc sử dụng những chiếc mũ tiếp theo một cách hiệu quả và hợp lý.
Ví dụ: “It is now possible for scientists and tourists to travel to remote natural environments, such as the South pole. Do the advantages of this development outweigh the disadvantages?”.
Khi đội “mũ xanh dương”, thí sinh sẽ lên kế hoạch cho quá trình brainstorm ý tưởng cho bài bài viết như sau: để triển khai bài viết, cần sử dụng mũ vàng để suy nghĩ về lợi ích và mũ đen để suy nghĩ về rủi ro. Ngoài ra, có thể sử dụng thêm mũ trắng để có các số liệu và thông tin thực tế làm minh chứng và mũ xanh lá cây để đưa ra ý tưởng giúp hạn chế những rủi ro. Với mỗi mặt lợi ích và bất lợi, cần từ 1-3 ý để minh chứng, mỗi ý triển khai 2-3 câu.
2. Mũ trắng
Lối tư duy “mũ trắng” được sử dụng để tìm kiếm những cơ sở thông tin, dữ liệu thực tế nhằm minh chứng cho luận điểm của người viết. Tuy nhiên, thực tế trong quá trình làm bài thi IELTS Writing Task 2, do giới hạn về thời gian cũng như không gian phòng thi, không được tra cứu và tham khảo các số liệu, báo cáo, nghiên cứu, người viết không phải lúc nào cũng có thể đưa ra những dữ liệu cụ thể để làm minh chứng cho bài viết. Với suy nghĩ theo hướng “mũ trắng”, cách áp dụng phổ biến hơn trong IELTS Writing Task 2 là việc đưa ra những sự thật, những thông tin đã được kiểm chứng và công nhận rộng rãi.
Ví dụ: “It is now possible for scientists and tourists to travel to remote natural environments, such as the South pole. Do the advantages of this development outweigh the disadvantages?”.
Khi đội “mũ trắng”, thí sinh có thể sử dụng dữ liệu về nhiệt độ trung bình của Nam Cực để minh chứng cho thời tiết khắc nghiệt, đồng thời đưa ra thông tin đã được khoa học kiểm chứng như việc sống trong môi trường nhiệt độ thấp trong thời gian dài có thể gây những ảnh hưởng xấu đến sức khỏe con người.
3. Mũ đỏ
Lối tư duy “mũ đỏ” được sử dụng để đưa ra những cảm xúc, tình cảm về vấn đề đang được bàn luận. Lối suy nghĩ này tuy phổ biến trong đời sống nhưng cần lưu ý khi sử dụng trong một bài viết học thuật như IELTS Writing Task 2. Các bài viết học thuật thường yêu cầu các luận điểm và ý tưởng có sự chặt chẽ, hợp lý, được minh chứng và giải thích rõ ràng bằng ví dụ, số liệu hay lập luận logic hơn là dựa vào cảm tính, tình cảm của người viết. Vì vậy, hướng tư duy “mũ đỏ” không thường được sử dụng trong IELTS Writing Task 2.
4. Mũ vàng
Lối tư duy “mũ vàng” được sử dụng để khai mở những ý tưởng về lợi ích, mặt tích cực của vấn đề đang được bàn luận. Hướng suy nghĩ này đặc biệt phát huy hiệu quả trong những dạng bài “Advantages and Disadvantages Essay” hay “Discussion Essay” khi thí sinh được yêu cầu bàn luận về các mặt tích cực – tiêu cực của một vấn đề. Với mỗi lợi ích được nêu ra, thí sinh cũng cần chú ý có những dẫn chứng, lập luận hợp lý để khẳng định.
Ví dụ: “It is now possible for scientists and tourists to travel to remote natural environments, such as the South pole. Do the advantages of this development outweigh the disadvantages?”.
Khi đội “mũ vàng”, thí sinh sẽ đưa ra những lợi ích của xu hướng trên như cơ hội để con người khám phá những vùng đất mới và nghiên cứu các hiện tượng tự nhiên hay tiềm năng phát triển kinh tế bằng việc khai thác du lịch tại các khu vực mới này.
5. Mũ đen
Lối tư duy “mũ đen” được sử dụng để đánh giá những điểm bất lợi, khó khăn, mặt tiêu cực của vấn đề/ hiện tượng đang được bàn luận. Tương tự với “mũ vàng”, hướng suy nghĩ “mũ đen” cũng thường được khai thác trong các dạng bài “Advantages and Disadvantages Essay” hay “Discussion Essay”. Lối tư duy này không chỉ tập trung vào những điểm tiêu cực ở hiện tại mà còn cân nhắc những rủi ro, nguy cơ trong tương lai của vấn đề.
Ví dụ: “It is now possible for scientists and tourists to travel to remote natural environments, such as the South pole. Do the advantages of this development outweigh the disadvantages?”.
Khi đội “mũ đen”, thí sinh sẽ tập trung nêu ra những bất lợi cũng như rủi ro của xu hướng trên như thời tiết khắc nghiệt, điều kiện an toàn không đảm bảo hay nguy cơ môi trường tự nhiên tại các khu vực bị ảnh hưởng xấu khi con người khai thác du lịch.
6. Mũ xanh lá
Lối tư duy “mũ xanh lá” được sử dụng để đưa ra những giải pháp, ý tưởng thay thế cho vấn đề đang được bàn luận. Hướng suy nghĩ này được khai thác nhiều trong các dạng bài như “Causes and Solutions Essay” hay “Problems and Solutions Essay”. Ngoài ra, “mũ xanh lá” còn đại diện cho sự sáng tạo, khuyến khích những khả năng, ý tưởng mới mẻ cho vấn đề.
Ví dụ: “It is now possible for scientists and tourists to travel to remote natural environments, such as the South pole. Do the advantages of this development outweigh the disadvantages?”
Khi đội “mũ xanh lá”, thí sinh sẽ đưa ra những phương án giải quyết để phát huy mặt tích cực và giảm thiểu những rủi ro mà xu hướng trên có thể mang đến như việc giới thiệu các quy định nhằm kiểm soát du lịch và bảo tồn tự nhiên tại các vùng đất như Nam Cực. Tuy nhiên, cần lưu ý nắm rõ yêu cầu đề bài, tránh đi sâu vào việc đề xuất và phân tích các phương án.
Rất mong Ứng dụng tư duy Six hats trong IELTS Writing sẽ có ích với tất cả mọi người đang ôn luyện IELTS! Nếu bạn còn thắc mắc hoặc có nhu cầu học IELTS, hãy liên hệ ngay với HA Centre qua FORM bên dưới hoặc LINK TƯ VẤN miễn phí hoặc số điện thoại: Mr. Hà: 0963 07 2486 – HOTLINE 1: 032 796 3868 – HOTLINE 2: 032 976 3868 để được tư vấn kỹ hơn nhé!
