Ngữ điệu và trọng âm chính là chìa khóa để mở chiếc hộp âm nhạc tiếng anh. Việc sử dụng ngữ điệu sẽ ảnh hưởng đến ngữ nghĩa của cả câu. Nhiều bạn dù rất chăm chỉ luyện nói tiếng anh hàng ngày nhưng vẫn không thể nói hay do đã bỏ quên điểm này. Không biết trọng âm rơi vào đâu, câu nhấn nhá ra sao, lên giọng xuống tone ở đâu, đọc cả câu chỉ đều đều tròn vành rõ chữ.
Cùng HA Centre tìm hiểu các cách nói tiếng anh có ngữ điệu mà ai cũng cần phải biết trong bài viết này nhé!
1. Ngữ điệu là gì?
Ngữ điệu là gì?
Ngữ điệu được hiểu đơn giản là sự lên xuống của giọng nói. Nó được ví như tính nhạc có trong mỗi câu. Nếu như tiếng Việt có các dấu câu để thể hiện cảm xúc, thì với tiếng anh ngữ điệu và trọng âm là 2 yếu tố quan trọng, góp phần truyền tải cảm xúc: vui, giận, buồn, lo lắng, nghi ngờ…của người nói.
Nhiều người học tiếng anh chỉ tập trung vào học ngữ pháp và từ vựng mà quên học cách nhấn nhá ngữ điệu, khiến cho câu nói trở nên thiếu sức sống, buồn tẻ. Với kinh nghiệm hơn 5 năm giảng dạy IELTS, HA Centre nhận thấy rằng đa phần học sinh Việt Nam mắc phải lỗi này do không ý thức được tầm quan trọng của ngữ điệu trong tiếng anh.
Nếu chúng ta áp dụng ngữ điệu không đúng, có thể dễ gây hiểu lầm cho đối phương. Hay khi nói chuyện, không có ngữ điệu sẽ khiến bạn nói chuyện rất mệt mỏi, câu nói dù hay đến mấy cũng vô nghĩa. Vì vậy, nắm được quy tắc ngữ điệu trong tiếng anh vô cùng quan trọng, ai cũng cần phải biết đó nhé!
2. Quy tắc ngữ điệu trong tiếng anh
Làm sao để nói tiếng anh có ngữ điệu? Tùy thuộc vào mỗi trường hợp thì người nói sẽ nhấn mạnh và sử dụng ngữ điệu khác nhau. Nhưng có một vài quy tắc cơ bản cho tất cả các trường hợp
Quy tắc ngữ điệu trong tiếng anh
a. Nhấn mạnh từ quan trọng trong câu
Từ vựng trong một câu tiếng Anh có thể được chia làm 2 loại:
Loại 1: Các từ vựng thể hiện nội dung (content words) như là danh từ, động từ, tính từ, trạng từ. Các từ vựng này làm nên nghĩa của câu, có chức năng truyền tải thông tin đến người nghe.
Loại 2: Các từ chức năng (function words) như là giới từ, động từ to be, mạo từ,…. Các từ này chỉ đóng vai trò tạo nên một câu văn hoàn chỉnh và đúng ngữ pháp.
Do đó, tiếng anh sẽ nhấn mạnh vào các từ thể hiện nội dung (stress) và lướt qua (de-stress) các từ chức năng, với các từ quan trọng sẽ phát âm dài hơn, to hơn, và với âm cao hơn.
b. Thể hiện nghĩa của câu
Trong tiếng Anh có ba cách thể hiện ngữ điệu: Lên giọng (Raise); Xuống giọng (Fall); Xuống giọng một phần (Partical fall). Và trong từng trường hợp thì chúng ta sẽ sử dụng các cách khác nhau.
Khi đặt câu hỏi
- Với những câu hỏi Yes/No ngữ điệu của bạn nên thấp ở phần đầu và lên dần ở đoạn cuối câu. Ví dụ như:
Are you a teacher? – Bạn là giáo viên đúng không?
Do you like music? – Bạn có thích âm nhạc không?
- Ta cũng cần lên giọng ở cuối những câu xác định nhưng mang ý nghĩa của một câu hỏi. Ví dụ như:
You really think so? – Cậu thực sự nghĩ vậy sao?
You don’t like this food? – Cậu không thích món này à?
- Đối với các dạng câu hỏi có từ để hỏi, bạn lại phải xuống giọng ở cuối câu để thể hiện sự nghiêm túc và yêu cầu câu trả lời từ người đối diện. Nếu bạn lên giọng trong câu hỏi có từ để hỏi, thì người bản xứ sẽ thấy khá là kỳ quặc nên hãy cẩn thận nhé. Ví dụ như:
What are you doing here? – Cậu đang làm gì ở đây thế?
Why don’t you like her? – Sao cậu lại không thích cô ấy?
Dùng trong câu trần thuật bình thường
Với những câu mang tính chất trần thuật thông thường chúng ta sử dụng ngữ điệu xuống vào cuối câu. Ví dụ như:
I’ve been learning English for 5 years – Tớ đã học tiếng Anh được 5 năm rồi.
She is one of my classmates. – Cô ấy là một người bạn học cùng lớp của tớ.
Dùng trong câu hỏi đuôi
Lên giọng ở cuối câu hỏi đuôi nếu người đặt câu hỏi đang muốn biết câu trả lời chứ không phải là để xác định lại điều đã biết. Ví dụ như:
She is a teacher, isn’t she? – Cô ấy là giáo viên, phải không?
Nếu để xác định lại điều đã biết hay mong đợi một câu trả lời đồng ý với mình, chúng ta sẽ phải xuống giọng ở cuối câu. Ví dụ như:
This place is beautiful, isn’t? – Nơi này đẹp nhỉ?
That guy is quite smart, isn’t he? – Anh chàng đó thông minh phết nhờ?
Dùng trong câu liệt kê
Trong câu liệt kê, chúng ta sẽ lên giọng ở mỗi từ trong danh sách, duy chỉ có từ cuối cùng trong danh sách thì cần xuống giọng. Ví dụ như:
I love chocolate, strawberry and pistachio ice cream.” – Tớ thích kem socola, kem dâu và kem hạt dẻ.
Khi muốn bộc lộ cảm xúc
Những cảm xúc mạnh như hạnh phúc, hào hứng, sợ hãi, bực bội, ngạc nhiên thường sẽ lên giọng. Ví dụ như:
I can’t believe he gave you this camera! – Tớ không thể tin được là anh ấy tặng cho cậu cái máy ảnh này!
Ngược lại, chúng ta sẽ dùng ngữ điệu xuống đối với các trường hợp như chán nản, mỉa mai, không quan tâm. Chẳng hạn như ở ví dụ phía dưới, nếu dùng tông giọng thấp câu nói nghe sẽ khá mỉa mai. Và nếu là giọng mỉa mai thì thực chất người nói chả hào hứng hay vui mừng chút nào cả:
I’m so excited for you. – Tôi rất lấy làm mừng cho anh (thực ra tôi đang mỉa mai anh thôi).
Khi muốn nhấn mạnh sự quan trọng của một điều gì đó trong câu
Chúng ta sẽ lên giọng ở những từ quan trọng, muốn được nhấn mạnh hơn cả. Chẳng hạn như ở ví dụ dưới đây:
She brought a lot of blue shirts. – Ý muốn nhấn mạnh những chiếc áo có màu xanh (blue), chứ không phải vàng, hay đỏ.
She brought a lot of blue shirts. – Ý muốn nhấn mạnh nhiều (a lot of) chiếc áo chứ không phải một vài chiếc.
She brought a lot of blue shirts. – Ý muốn nhấn mạnh đấy là áo sơ mi chứ không phải váy hay áo len.
Dùng trong câu cảm thán
Trong câu cảm thán chúng ta cần xuống giọng để thể hiện cảm xúc của mình. Tránh lên giọng, bởi như thế người nghe sẽ nhầm tưởng bạn đang có thái độ mỉa mai, châm biếm. Ví dụ như:
What a beautiful smile you have! – Ồ, cô có nụ cười đẹp làm sao!
3. Cách nói tiếng anh có ngữ điệu như thế nào?
Hãy luyện nói tiếng anh có ngữ điệu bằng các phương pháp dưới đây
Cách nói tiếng anh có ngữ điệu như thế nào?
a. Luyện tập nhấn trọng âm vào các từ chính trong câu
- Bước 1: Viết một câu hoàn chỉnh, đúng ngữ pháp và cấu trúc
VD: I have to go to school - Bước 2: Gạch chân từ chính
I have to go to school - Bước 3: Luyện nói
“Have … go … school” với ngữ điệu, độ cao, độ ngân, độ to như nhau - Bước 4: Thêm các từ còn lại
“ I HAVE to GO to SCHOOL” với độ cao, độ ngân thấp hơn và nhỏ hơn
Lưu ý trong bước này đó là các từ “to” gần như gắn vào từ “go” và “school” ở sau. Tức là: I HAVE /toGO /toSCHOOL
b. Luyện tập thể hiện ngữ điệu
Luyện tập thể hiện ngữ điệu
Cách dễ dàng nhất đó là nhắc lại theo câu nói của người bản xứ (Imitation technique).
1.Find a short speech on youtube/ short clip of a movie
2.Listen to the speaker & read the Engsub
3.Listen one by one sentence, pause, then copy
4.Shadow (listen to the speaker and imitate at the same time)
c. Luyện tập trước gương mỗi ngày
Một cách luyện tập speaking thú vị đó chính là nói chuyện với chính bạn qua gương. Không chỉ giúp câu nói của bạn trở nên có ngữ điệu, nó còn rèn luyện sự tự tin, khả năng diễn thuyết nói chuyện. Khi bước vào phần thi Speaking IELTS, bạn chắc chắn sẽ cảm thấy tự tin hơn rất nhiều.
Hy vọng, thông qua bài viết này bạn đã nắm được các cách nói tiếng anh có ngữ điệu cực hữu ích mà HA Centre đã tổng hợp được.
Nếu bạn gặp bất cứ thắc mắc gì về IELTS, khóa học, có thể liên hệ với HA Centre qua số:
▪️ MR. HA: 0963 07 2486
▪️ Hotline 1: 032 796 3868
▪️ Hotline 2: 032 976 3868
Trân trọng cảm ơn!
