Trong quá trình học hay thi tiếng anh chắc chắn bạn sẽ gặp các từ mới không ít thì nhiều. Bỏ sót từ nào sẽ cản trở bạn nắm bắt được nội dung bài. Nhất là trong bài IELTS Reading, việc hiểu nghĩa của tất cả các từ là điều rất khó vì mỗi bài đọc đều về những chủ đề ít được gặp ở cuộc sống hàng ngày, vì vậy việc đoán được nghĩa của từ tiếng anh là rất quan trọng. Tham khảo ngay cách đoán nghĩa của từ tiếng anh chuẩn xác qua ngữ cảnh IELTS Reading mà không còn bị lúng túng khi gặp từ mới nhé!
Quy tắc cách đoán nghĩa từ tiếng Anh
Một vài quy tắc quan trọng bạn cần nắm vững trước khi bắt đầu đoán nghĩa của từ thông qua ngữ cảnh của bài đọc IELTS:
- Chú ý cấu tạo từ – các loại từ, đặc biệt là tiền tố/hậu tố (prefixes/suffixes). Nó là một yếu tố quan trọng trong việc xác định định nghĩa của một từ.
- Nắm vững ngữ pháp, đặc biệt là thứ tự các từ trong câu (chủ ngữ, trạng ngữ,…) hoặc trong câu. Ví dụ, trong tiếng Anh, tính từ thường đứng trước danh từ để bổ nghĩa cho danh từ,…
- Đọc toàn bộ câu/đoạn văn để hiểu ngữ cảnh. Sau đó, bạn sử dụng những từ đã biết trong câu/đoạn văn để đoán nghĩa của từ mà bạn chưa biết.
Các bước tiến hành dự đoán từ qua ngữ cảnh IELTS Reading
Nation and Coady (1988) gợi ý người học có thể sử dụng 5 bước sau đây để thực hiện việc dự đoán từ qua ngữ cảnh IELTS Reading:
- Bước 1: Xác định loại từ của từ mới (danh từ, tính từ, động từ, trạng từ)
- Bước 2: Quan sát những từ lân cận ở trong câu và tìm mối liên hệ
- Bước 3: Quan sát các câu lân cận, tìm ra mối liên hệ dựa vào các từ nối
- Bước 4: Dự đoán nghĩa (dựa vào các mối liên hệ đã tìm được ở bước 2 và 3)
- Bước 5: Kiểm tra lại (bước này áp dụng khi người học tự luyện tập, sau khi đã đoán nghĩa, người học có thể kiểm tra lại với từ điển hoặc là hỏi giáo viên)
Cách đoán nghĩa của từ tiếng anh
Đoán nghĩa dựa vào tiền tố – hậu tố
Các từ có tiền tố giống nhau sẽ mang nghĩa tương tự nhau. Dựa vào các tiền tố có thể đoán được nghĩa của từ mới tiếng anh thông qua nghĩa của các tiền tố và nghĩa của các từ gốc. Sau đây là những tiền tố mà các bạn có thể gặp nhiều trong bài thi Reading.
| Tiền tố | Nghĩa | Ví dụ |
| Anti- | Chống lại | Antibiotic (thuốc kháng sinh) |
| Co- | Kết hợp | Co-operation (sự kết hợp) |
| Ex- | Former | Ex-president (cựu tổng thống) |
| Extra- | More | Extracurricular (ngoại khóa), extraordinary (khác thường) |
| Fore- | before | Forecast (dự đoán) |
| Homo- | Same | Homograph (từ giống cách ghi nhưng khác nghĩa) |
| Hyper- | Over | Hyperactive (quá hiếu động), hypersensitive (quá nhạy cảm) |
| In- | Not | Incorrect (không đúng) |
| Inter- | Between | Interact (tiếp xúc) |
| Mid- | ở giữa | Midnight (nửa đêm) |
| Mis- | Không đúng, lỗi | Mislead (gây hiểu sai) |
| Multi- | Đa, nhiều | Multicolor (nhiều màu) |
| Over- | Quá | Overtime (quá giờ) |
| Semi- | Half | Semi-final (bán kết), semicircle (hình bán nguyệt) |
| Un- | Không | Unhappy (không hạnh phúc) |
| Under- | Dưới, chưa | Underestimate (đánh giá thấp) |
Các từ có hậu tố giống nhau sẽ có dạng từ giống nhau và nghĩa đôi khi sẽ có điểm chung, từ đó giúp bạn có thêm gợi ý để đoán nghĩa của từ này.
| Hậu tố | Loại từ | Ví dụ |
| -able | Tính từ – thường chỉ có thể làm gì đó | Loveable (dễ mến) |
| -hood | Danh từ | Brotherhood (tình anh em) |
| -ist | Danh từ – thường chỉ người | Soloist (ca sĩ hát đơn) |
| -ize | Động từ | Realize (nhận ra) |
| -less | Tính từ – thường mang nghĩa không | Heartless (tàn nhẫn) |
| -like | Tính từ – giống như | Childlike (giống như đứa trẻ) |
| -ly | Trạng từ | Slowly (một cách chậm chạp) |
| -ment | Danh từ | Development (sự phát triển) |
| -ness | Danh từ | Happiness (sự hạnh phúc), heaviness (sự nặng nề) |
| -proof | Tính từ – Chống lại | Bulletproof (chống đạn), waterproof (chống nước) |
| -ship | Danh từ | Relationship (mối quan hệ), friendship (quan hệ bạn bè) |
| -sion/-tion | Danh từ | Position (vị trí), ambition (sự tham vọng) |
| -ty | Danh từ | Reality – hiện thực |
Đoán nghĩa dựa trên từ ghép
Các từ ghép có thể được đoán nghĩa qua việc biết được động từ của nó.
Ví dụ:
- The outbreak of COVID-19 was not a surprise to the government. (Sự bùng phát của COVID-19 không phải là một điều bất ngờ với chính phủ)
- Break out à Outbreak (sự bùng phát)
- Start up à start-up (công ty nhỏ)
- Break down à breakdown (sự ngưng hoạt động)
- Break in à break-in (sự đột nhập)
- Drop out à dropout (sự rời trường)
- Black out à blackout (sự cúp điện)
Ngoài ra, khi làm bài Reading xuất hiện từ mới, bạn cần xác định nhanh loại từ: danh từ, tính từ hay trạng từ. Phân tích từ mới, đoán nghĩa của từ tiếng anh dựa vào ngữ cảnh của bài đọc: sử dụng định nghĩa, từ đồng nghĩa và trái nghĩa. Hoặc đoán nghĩa của từ dựa vào ví dụ được cung cấp trong bài Reading. Chỉ cần áp dụng các tips trên tin rằng khi gặp từ mới bạn sẽ dễ dàng đoán được nghĩa của từ.
Ví dụ về cách đoán từ qua ngữ cảnh IELTS Reading
Chúng ta hãy theo dõi ví dụ về các bước đoán từ dựa vào đoạn text sau đây:
Despite the tradition’s religious history, New Year’s resolutions today are a mostly secular practice. Instead of making promises to the gods, most people make resolutions only for themselves and focus purely on self-improvement (which may explain why such resolutions seem so hard to follow through on).
Hãy coi từ được in đậm ở trên là từ mới mà bạn chưa biết, chúng ta cùng đoán thử nghĩa của nó là gì.
Bước 1: Phân tích word form (loại từ) dựa trên tiền tố (prefixes) hoặc là hậu tố (suffixes).
Như chúng ta thấy ở đây, từ “secular” có hậu tố là “ar”- một trong những đuôi rất phổ biến của tính từ (vd: particular, popular,….)
Bước 2:
Nhìn xung quanh nó xem tính từ này có bổ sung nghĩa cho danh từ nào. Ở đây ta thấy có “practice” – danh từ ngay đằng sau. Nó có nghĩa là phong tục hoặc sự thực hành.
=> Vì thế “secular” ở đây dùng để miêu tả 1 phong tục nào đó (cụ thể là phong tục đặt mục tiêu cho năm mới ở thời xưa – “tradition’s religious history”).
Bước 3: Dựa vào ngữ pháp của câu để đoán nghĩa của từ
Cùng phân tích câu có chứa “secular”: “Despite the tradition’s religious history, New Year’s resolutions today are a mostly secular practice”.
Ở đây chúng ta có thể thấy rằng mệnh đề “Despite” chỉ sự nhượng bộ. Điều này, thể hiện sự tương phản giữa 2 mệnh đề trên sử dụng.
Khi dịch câu này ra tiếng Việt, chúng ta có thể hiểu là “Mặc dù/Bất chấp là 1 truyền thống có lịch sử tôn giáo, việc đặt mục tiêu cho năm mới ngày nay chủ yếu là một phong tục mang tính “secular”
=> từ “secular” ở đây phải mang ý nghĩa đối lập với “religious” (tôn giáo).
=> “secular” có thể có nghĩa trái với tôn giáo, có thể là từ “trần thế” hoặc “trần tục”.
Bước 4: Tra lại từ điển để double-check
Sau khi tra từ điển, có thể thấy dự đoán của chúng ta về nghĩa của từ “thế tục” là hoàn toàn chính xác. Như từ điển giải thích, nó có nghĩa là “không có bất kỳ mối liên hệ nào với tôn giáo”.
Bước này cũng rất quan trọng, nhất là khi bạn luyện đọc ở nhà và có đủ công cụ từ điển để tra từ. Các bạn nên làm điều này cuối cùng sau khi đã thực hiện tất cả các bước trên. Điều này sẽ giúp bạn nhớ nghĩa của từ nhanh hơn. Đồng thời vận dụng được những kiến thức ngữ pháp đã học
Vừa rồi là các quy tắc và các bước để đoán từ mới dựa trên ngữ cảnh của bài đọc. Để có thể đoán được một từ mới, chúng ta cũng phải có hiểu biết vững chắc về các chủ đề ngữ pháp và cần có một lượng từ vựng nhất định để có thể dịch câu và hiểu ngữ cảnh.
Trên đây chia sẻ cách đoán nghĩa của từ tiếng anh khi làm bài Reading sao cho suôn sẻ, hiệu quả nhất. Tất nhiên các cách này chỉ là tham khảo để làm tốt bài thi bạn vẫn cần luyện tập và trau dồi liên tục từ mới nữa nhé. Nếu bạn còn thắc mắc hoặc có nhu cầu học IELTS, liên hệ ngay với HA Centre qua FORM bên dưới hoặc LINK TƯ VẤN miễn phí hoặc số điện thoại: Mr. Hà: 0963 07 2486 – HOTLINE 1: 032 796 3868 – HOTLINE 2: 032 976 3868 để được tư vấn kỹ hơn nhé!
